Enürezis (Altını Islatma)

Enürezis terimi, yunanca idrar yapmak “enourein” sözcüğünden gelmektedir. Tıbbi terminolojide

idrar kaçırmayı (yatağı ıslatma) tanımlamak için kullanılmaktadır.

Normal gelişimleri sırasında çocuklar, genellikle 2-3 yaşları arasında mesane kontrolünü kazanmaya

başlarlar. Gece kontrolü ise genellikle üçüncü ya da dördüncü yıllar arasında tamamlanmaktadır.

Dört yaş üzeri çocuklarda dışkının giysilerine ya da uygunsuz herhangi bir yere kaçırılmasıdır. Beş

yaşından sonra geceleri yatak ıslatma oluyorsa nokturnal, gündüzleri idrar kaçırma oluyorsa diurnal

enürezisten söz edilir. Nokturnal enürezis daha çok erkek çocuklarda, diurnal enürezis ise kız

çocuklarda sık görülmektedir.

Gün içinde giysilerini ıslatanların yaklaşık 1/3’Ü urgency (sıkışma) inkontinansdır. Bu çocuklar,

tuvalete koşarken veya pantolonunu indirirken idrarlarını kaçırırlar. Genellikle kızlarda olup aşırı

mesane spazmı yükü veya oyuna dalma söz konusudur.

Sorunun başlangıç biçimi ve seyrine göre primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olarak iki gruba ayrılır.

En az bir yıllık idrar tutma periyodunun olmadığı durumlarda enürezis primer olarak adlandırılır.

Primer enürezis için, en az 3 veya 6 aylık kuruluk periyodunun olmadığı durumları koşul kabul edenler

de vardır.

Bozukluk düşük sosyoekonomik gruplarda, eğitim düzeyinin düşük olduğu aileler ve kurumlarda

yaşama gibi psikosoyal stres altındaki ve sosyal yönden olumsuz durumdaki çocuklarda daha sıktır.

Erkek çocuklarda kız çocuklardan daha fazla görülür. Ergenlik döneminde cinsiyet yönünden eşitlenir.

Yapılan araştırmalar enüreziste ailesel bir yatkınlık olduğu görüşünde birleşmektedir. Enüretik

çocukların %70-75’inin birinci dereceden akrabalarında devam eden enürezis veya geçmişte enürezis

olduğu bildirilmektedir. Eğer öykü tek ebeveyne aitse bu risk %40-45’e düşmekte, ailesel öykü yoksa

%15’e kadar düşmektedir.

Altını kirletme: Altını kirletme gece ve gündüz olabilir. Dört yaşından sonra tuvalet kontrolü

sağlanmamışsa ve en az ayda bir kez tekrarlıyorsa bu problemden bahsedebiliriz. Genelde Sindirim

sistemi rahatsızlıkları primer ve sekonder yerleşebilir.

Psikolojik muayene yapıldıktan sonra eşlik eden durumlar varsa müdahale edilmelidir. Davranışçı

tedavi ve ilaç tedavisi ile bu problem çözülebilinir. Çocuğun altına bez bağlamak, çocuğun bu yaşına

uygun olmayan davranışı karşısında sessiz kalmak, aşırı cezalandırma yoluna gitmek, çocuğun

probleminin artmasına neden olur.

Altını kirletme ve altını ıslatma problemlerinde çocukta mevcut olabilecek psikolojik problemlerin ele

alınarak halledilmesi gerekir. Bu tür problemler başka türlü problemlerin habercisi olabilir. Bu yönü

nedeni ile anne babaların bu durumları küçümsememeleri gerekir.

Altını ıslatma ve altını kirletme zamanında tedavi edilmez ise, çocuğun yaşına uygun normal psiko

sosyal gelişimi bozulur, anne baba -çocuk ilişkilerinde problemler yaşanır, çocuğun sosyal çevresinde

(okul, arkadaş vb) uyum problemlerine yol açar, çocuğun stres olayına uygun tepki ortaya

koymamasını pekiştirir, ikincil olarak bazı bedensel problemlerin gelişmesine yol açar.